Książka: „Mediator akademicki jako przeciwdziałanie mobbingowi w środowisku akademickim”
„Mediator akademicki jako przeciwdziałanie
mobbingowi w środowisku akademickim”
Niezależne Forum Akademickie
autor – Józef Wieczorek, Kraków 2009
Książkę w pdf można pobrać pod adresem
https://www.nfa.pl/skany/Mediator_akademicki.pdf
lub zamówić wersję drukowaną
pisząc na adres: [email protected]
Ta książeczka, jak i witryna ‘Mediator akademicki kontra mobbing’ – https://nfamob.wordpress.com powstały w ramach działań na rzecz
powołania instancji mediatora akademickiego.
Spis rozdziałów
Wstęp 9
Poradnik dla mobbingowanych w środowisku akademickim 11
Jak rozpoznać mobbing13
Akty przemocy psychicznej w środowisku akademickim 17
Fazy mobbingu akademickiego 21
Do kogo się zwrócić w przypadku mobbingu 23
Jak długo trwa mobbing 27
Co sprzyja mobbingowi w środowisku akademickim 29
Kto jest najczęściej mobbingowany w środowisku akademickim 33
Nepotyzm a mobbing 35
Jak reagować na mobbing w środowisku akademickim 37
Co wynika z dotychczasowych spraw o mobbing akademicki w Polsce 39
Czy mobbingowany w środowisku akademickim ma szanse wygrać przed sądem 41
Jak zapobiegać mobbingowi 43
Jak przerwać mobbing 45
Mobbing akademicki w Polsce 47
Geografia mobbingu w środowisku akademickim 49
Mobbing w środowisku akademickim 53
Mobbing uczelniany w opiniach internautów 59
Mobbing PANowski 69
Negatywne skutki mobbingu dla nauki i edukacji w Polsce 77
Uwarunkowania systemowe mobbingu w środowisku akademickim 79
Uwarunkowania obyczajowe mobbingu w środowisku akademickim 81
Konformizm środowiska akademickiego a mobbing 83
Mobbing akademickich demaskatorów (whilstblowers) 85
Akademickie kadry administracyjno-techniczne a mobbing 89
Mobbing studencki 91
Akademicki cyberbulling 93
Polityka antymobbingowa 97
Polityka antymobbingowa na szczeblu rządowym 99
Zapobieganie psychicznej przemocy w miejscu pracy według
Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy 101
Polityka antymobbingowa na polskich uczelniach 105
Mediator akademicki 111
Alternatywne metody rozwiązywania sporów i konfliktów w środowisku akademickim113
Mediator (rzecznik) akademicki w krajach pozaeuropejskich 117
Mediator (rzecznik) akademicki w Unii Europejskiej 121
Działania na rzecz powołania instancji mediatora akademickiego w Polsce 125
Jak wprowadzić instancję mediatora (rzecznika) akademickiego w Polsce 129
Mediacja na studiach podyplomowych 131
Serwis internetowy ‘Mediator akademicki kontra mobbing’ 133
Wnioski 135
Dodatkowe lektury 137
Appendix: 143
Kodeks Pracy (fragment) 145
Standardy prowadzenia mediacji i postępowania mediatora 149
Kodeks Etyczny Mediatorów Polskich 155
Józef Wieczorek – Mobbing uczelniany 159
Józef Wieczorek & Joanna Szpiega – Mediator akademicki pilnie potrzebny 167
Józef Wieczorek – Mobbing internetowy – 171
Notka o autorze 175
Wnioski
Nie ulega wątpliwości, że mobbing jest zjawiskiem powszechnym w środowisku akademickim i szkodliwym dla nauki i edukacji w Polsce. Jest to jedna z poważnych patologii polskiego życia akademickiego.
Konflikty i spory, które przeradzają się często w mobbing, winny być rozwiązywane na drodze działań mediacyjnych. Kierowanie spraw o mobbing do sądu kiedy pracownik zniszczony psychicznie przestaje, lub już przestał pracować, niczego nie rozwiązuje, a co najwyżej bardzo rzadko może przynieść pewną rekompensatę finansową za krzywdy mu wyrządzone.
Obecny stan rzeczy należy zmienić. Polityka antymobbingowa na uczelniach rzadko jest stosowana i nie jest skuteczna. Ze względu na brak, lub rzadkość szkoleń, słaba jest znajomość zjawiska, praw pracowniczych i sposobów alternatywnych metod rozwiązywania sporów i konfliktów.
Sytuacje mogłoby zmienić powstanie Centrum Mediacji Akademickiej, które by wspierało proces tworzenia biur i serwisów mediacyjnych w jednostkach akademickich. Konieczne jest wykształcenie mediatorów – specjalistów w zakresie mediacji akademickiej, co winny zapewnić stosowne szkolenia i studia podyplomowe. Zadaniem CMA byłoby też wydawanie certyfikatów mediatorom, którzy winni się znaleźć w każdym ośrodku akademickim, a najlepiej w każdej uczelni. Mediatorzy niezależni od struktur akademickich i zapewniający poufność działań są niezbędni dla ograniczenia patologicznego niszczenia kapitału ludzkiego na drodze mobbingu i zjawisk pokrewnych.
Serwis internetowy Centrum Mediacji Akademickiej winien dostarczać informacji potrzebnych do rozwoju mediacji akademickiej i monitorować patologie życia akademickiego. Raporty CMA stanowiłyby istotną pomoc w funkcjonowaniu poszczególnych jednostek akademickich, jaki i dla projektów reform nauki i szkolnictwa wyższego.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz inne ministerstwa, którym podlegają szkoły wyższe winny dołożyć starań aby instancja mediatora akademickiego zaistniała w polskim systemie nauki i szkolnictwa wyższego.
Józef Wieczorek
oprac. ops.pl angoc
