Debata w MPiPS

Dialog

Spotkanie rozpoczęła Wiceminister – Pani Elżbieta Seredyn, która podziękowała za przybycie uczestnikom spotkania. Jednocześnie zaznaczyła, że z uwagi na inne obowiązki nie będzie uczestniczyła w całości debaty. Z kolei Dyrektor Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej – Pani Krystyna Wyrwicka wskazała, że dzisiejsze rozmowy są jednym z ostatnich elementów konsultacji przed stworzeniem ostatecznej wersji założeń. Pani Dyrektor podkreśliła również, że planowane zmiany zakładają rozszerzenie zadań pomocy społecznej o nowy segment profilaktyki.

Komentarz Federacji: Jest już prawie pewne, że nie powstanie żadna forma stałej grupy eksperckiej w powyższej sprawie z uwagi na określone przez pomysłodawców zmian – ramy czasowe. Podczas spotkania stwierdzono wprawdzie, iż Rada Pomocy Społecznej stanowi właśnie taką \”grupę zadaniową\”. Przypominamy jednak, iż RPS VII Kadencji została powołana 22.01.2014 r., a już 05.02.2014 r. ma zająć stanowisko w sprawie projektowanych zmian. PFZPSiPS stawia zatem pytania o przyczynę zauważalnego obecnie pośpiechu w prowadzeniu bezpośrednich konsultacji, skoro od czasu powstania założeń (kwiecień 2013 r.) do ich opublikowania (wrzesień 2013 r.) minęło prawie pół roku, a od czasu publikacji dokumentu do czasu dzisiejszej debaty – następne 5 miesięcy? Był to więc wystarczający czas by taką stałą grupę powołać. Dzisiejsza debata, chociaż cenna i potrzebna, powinna być raczej początkiem wypracowywania optymalnego modelu założeń, a nie ich zwieńczeniem.

Uwagi i propozycje

Rozmowa rozpoczęła się od wniosku formalnego PFZPSiPS, by spotkanie było protokołowane. Przyjęto następnie zasadę, iż uczestnicy będą odnosić się kolejno do poszczególnych założeń dokumentu.

Pierwszy głos zabrał Pan Cezary Miżejewski (WRZOS), który wskazał m.in. na potrzebę koniecznych zmian w systemie pomocy społecznej oraz jego wizerunku, na co szansę można upatrywać w przeformułowaniu celów i zadań. Kilkoro uczestników debaty zgodziło się co do potrzeby wprowadzenia usług profilaktycznych niedostatecznie realizowanych w dzisiejszych realiach. Następnie dyskusja została zdominowana tematem rozdzielenia postępowań administracyjnych realizowanych w sprawach świadczeń i usług zgodnie z kanonem KPA, od pracy socjalnej z osobą, rodziną, grupą społeczną i społecznością lokalną. Przedstawiciele Stowarzyszenia Samorządowych Ośrodków Pomocy Społecznej „Forum” oraz Federacji wskazywali na pozorność w tym zakresie – obecnej propozycji Ministerstwa. Większość obecnych zgodziła się, iż nadszedł najwyższy czas by faktycznie rozdzielić oba elementy obecnego sytemu. Może się to dokonać zarówno poprzez obligatoryjne wprowadzenie do struktury OPS – działów odpowiedzialnych za prowadzenie postępowania administracyjnego oraz osobno pracy socjalnej, a w niewielkich ośrodkach gminnych zatrudniających obecnie kilku pracowników socjalnych – poprzez stworzenie dwóch odrębnych stanowisk: pracownika socjalnego ds. postępowań (odpowiedzialnego za prowadzenie postępowań administracyjnych oraz wstępną diagnozę) oraz pracownika socjalnego odpowiedzialnego za dalszą pracę z osobą/rodziną lub społecznością lokalną. Ustawa określałaby zakaz łączenia obu ról.

Dr hab. Tadeusz Kamiński zwrócił z kolei uwagę na wpływ ww. rozdzielenia postępowań od pracy socjalnej na model pomocy, w którym przyznanie świadczeń finansowych jest mniej zależne od oceny współpracy klienta z pracownikiem, a wynika bardziej z potrzeby zagwarantowania każdej osobie minimum egzystencji. Przedstawiciele stowarzyszenia „Forum” wskazali, że po przyjęciu postulatu faktycznego rozdzielenia postępowań administracyjnych i pracy socjalnej – MPiPS powinno dokonać zmian w szeregu pozostałych założeń. Z kolei przedstawiciele Federacji zaznaczyli, że pracownicy socjalni niezależnie od stanowiska w nowym systemie, powinni mieć zagwarantowaną ciągłość w dostępie do obecnie posiadanych uprawnień. Ostatecznie przedstawiciele Ministerstwa przyjęli propozycję faktycznego rozdzielenia prowadzenia postępowań administracyjnych ws. świadczeń i usług od pracy socjalnej.

Podczas debaty, w mniejszym zakresie zostały przedyskutowane lub/i zgłoszone następujące postulaty:

– w związku z kryzysem i ubożeniem społeczeństwa zachowanie obecnego modelu pomocy finansowej oraz trybu ustalania kryteriów dochodowych do świadczeń i usług (OPZZ);
– przeprowadzenie osobnej debaty dot. planowanych zmian w funkcjonowaniu domów pomocy społecznej (KSPPS NSZZ „Solidarność”);
– rezygnacja z wprowadzenia kontraktu grupowego (CAL)
– wprowadzenie mechanizmów pozwalających na ograniczenie ryzyka związanego z przyjęciem kryterium niskiej ceny jako głównego wyznacznika przy wyłanianiu podmiotów niepublicznych realizujących zadania pomocy społecznej (większość uczestników);
– brak zgody na wprowadzenie nowego nazewnictwa jednostek pomocowych jako kosztownego, wątpliwego z punktu widzenia zakładanych celów oraz stwarzającego niebezpieczeństwo dla polityki kadrowej samorządów względem pracowników (Federacja, głosy podzielone);
– wycofanie się z pomysłu zakwalifikowania terapii jako usługi profilaktycznej (prof. J.Szmagalski, Federacja);
– rezygnacja z zapisów (założenia) dotyczącego przyznawania pomocy w formie rzeczowej (Federacja);
– uwagi dotyczące kształcenia pracowników socjalnych (prof. J.Szmagalski)

Komentarz Federacji: Podczas debaty w sposób możliwie wystarczający poruszono zagadnienia dotyczące rozdzielenia postępowań administracyjnych od pracy socjalnej, co w oparciu o doświadczenia i rekomendacje wyniesione z realizacji projektu systemowego 1.18, mamy nadzieję uda się faktycznie osiągnąć. By tak się stało niezbędne jest – naszym zdaniem – rozwianie wszelkich wątpliwości w zakresie kwestii kompetencyjnych (praca socjalna przypisana do ops-ów) oraz organizacyjnych, ale także zagwarantowanie dotychczasowych uprawnień dla pracowników socjalnych niezależnie od stanowiska, jakie będą zajmowali w tak stworzonym systemie. Bez powyższego, ale także bez dalszego szczegółowego omówienia oraz uwzględnia uwag specjalistów co do pozostałych założeń – znowelizowana ustawa może okazać się kolejnym pośpiesznie wprowadzonym aktem prawnym, w którym to osoby bezpośrednio realizujące zadania oraz cele pomocy społecznej – będą zmuszone do faktycznego wypełniania luki pozostawionej przez ustawodawcę. Oczekujemy zatem na poprawioną wersję założeń, która pozwoli odpowiedzieć na pytanie – w jaki sposób dotychczasowy głos naszego środowiska przełożył się na zmianę pierwotnych założeń Ministerstwa.

więcej na ten temat w serwisie ops.pl

Debata w MPiPS (32 pytania)

32 pytania – odpowiedź MPiPS (PDF)

źródło: info. własna oraz PFZPSiPS
www.facebook.com/federacja.socjalnych
oprac. ops.pl angoc