RPO w obronie rodziców
Rzecznik jasno podkreśla za ustawą zasadniczą, że małżeństwo, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym zwraca on uwagę na konstytucyjny obowiązek organów władzy państwowej tworzenia rozwiązań prawnych, które docelowo mają gwarantować rodzicom możliwość wypełniania swoich ról społecznych, jak i zawodowych.
Rzecznik zwraca uwagę, że kobietom, które chcą wrócić do pracy po urodzeniu dziecka, pracodawcy nie przedłużają umów po wygaśnięciu w trakcie urlopu rodzicielskiego. Kolejny spotykany mechanizm opiera się na sugestii, że kobieta nie będzie mile widziana w pracy po urlopie. Taki stan rzeczy może kreować stereotypowe przekonanie o matkach jako nieefektywnych pracowniczkach, jednocześnie kobiety mają trudności w przekazaniu części obowiązków opiekuńczych ojcom. System usług publicznych opieki nad dzieckiem jest niewystarczająco rozwinięty. Żłobki, przedszkola czy transport publiczny mają niską dostępność, sztywne godziny otwarcia, niedopasowane do godzin pracy matek.
Nadto zwraca on uwagę na możliwość rosnących obaw u kobiet utraty dotychczasowych kompetencji na skutek przerwy w świadczeniu pracy zawodowej. Nie bez znaczenia pozostaje również obawa niezrozumienia ze strony pracodawcy, braku tolerancji czy wyrozumiałości w związku z koniecznością chociażby skorzystania z zasiłku opiekuńczego z powodu choroby dziecka.
Nie da się pominąć nakładającej się na wszystkie w/w czynniki tęsknoty za dzieckiem czy lęku o stres dziecka związany z rozłąką z matką.
RPO w swoim wystąpieniu podkreśla świadomość wdrożenia szeregu istotnych rozwiązań w obszarach polityki prorodzinnej i prawa pracy sprzyjających tworzeniu warunków ułatwiających łączenie pracy zawodowej z rodzicielstwem.
Jak argumentuje RPO, rozwój instytucjonalny opieki nad dziećmi do 3 r.ż. ma swoją podbudowę w żłobkach, jednocześnie zaznacza niedocenioną i nierozwijaną instytucję dziennego opiekuna. W tym stanie w jego ocenie zasadne wydaje się podjęcie działań w celu popularyzacji w/w instytucji, jako formy opieki.
Na zakończenie Rzecznik zwraca uwagę, że rodzice skarżą się na brak dobrze funkcjonujących świetlic szkolnych, w szczególności podnosząc zbyt krótkie godziny ich funkcjonowania. Problem szczególnie uwidacznia się na tle starszych dzieci, które w dalszym ciągu są za małe na samodzielny powrót do domu.
Na tle wskazanych argumentów RPO wnosi o rozważenie zasadności podjęcia działań systemowych w celu zapewnienia powszechnego równego dostępu do zróżnicowanych form opieki dla dzieci do lat 3 bez względu na miejsce zamieszkania rodzica.
Źródło:
https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2023-07/Do_MRiPS_rynek_pracy_dostepnosc_matki_29.06.2023.pdf
Komentarze RPO w obronie rodziców (1)
RPO w obronie prawa do wypoczynku
Nowy portal dla rodziców zastępczych
Ministrowie apelują do rodziców
W obronie klimatu
Anonimizacja dokumentów a Prezes UODO
