Uwagi RPO do ustawy o świadczeniu wspierającym
Na co zwraca uwagę Rzecznik?
RPO wskazuje w wystąpieniu na problematykę długotrwałości postępowań prowadzonych przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności w przedmiocie rozpoznawania wniosków o wydanie decyzji. Wskazany w ustawie termin (3 miesiące) zdaje się być iluzoryczny. Niejednokrotnie organy orzekające przekraczają wskazany termin nawet o kilkanaście miesięcy, co było już sygnalizowane przez RPO. Taki stan rzeczy wpływa na dynamikę otrzymania świadczenia. Zdarzają się w związku z tym przypadki, gdy w toku postępowania orzeczniczego osoby niepełnosprawne nie doczekiwały terminu rozstrzygnięcia. Taki stan rzeczy był wielokrotnie przedmiotem skarg kierowanych do Rzecznika.
W tym miejscu należy wskazać za RPO, że tylko w przypadku śmierci osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego, która nie zdążyła go pobrać, a za życia złożyła wniosek do ZUS-u oraz miała ustalone prawo do w/w świadczenia, najbliżsi mogą wystąpić do ZUS-u o wypłatę niezrealizowanego świadczenia. Wskazanego uprawnienia nie będzie miała osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca z osobą z niepełnosprawnością.
Kolejno Rzecznik wskazuje na problematykę wykluczenia z dostępu do świadczenia wspierającego osób przebywających w domach pomocy społecznej i placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej. Podjęta problematyka wymaga zgłębienia z uwagi na zróżnicowany charakter placówek opieki całodobowej, trybu przyjęcia i podstaw pobytu mieszkańców oraz zakresu wnoszonej odpłatności za pobyt.
Kolejnym mankamentem podejmowany w wystąpieniu przez RPO jest brak możliwości złożenia przez osobę z niepełnosprawnością wniosku w formie innej niż cyfrowa. Wskazana materia posiada szczególną rangę w kontekście braku kompetencji cyfrowych, braku narzędzi cyfrowych czy odpowiednich narzędzi.
Uzyskanie świadczenia wspierającego przez osobę zainteresowaną nieodzownie skutkuje wzrostem dochodu a w konsekwencji wzrostem odpłatności za usługi opiekuńcze.
Zapraszamy do zapoznania się z całością wystąpienia:
https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2025-02/Do_MRPiPS_swiadczenie_wspierajace_3_02_2025.pdf
Komentarze Uwagi RPO do ustawy o świadczeniu wspierającym (1)
Zmiany do ustawy o pomocy społecznej
Z orzecznictwa sądów administracyjnych – wspólne gospodarowanie na tle Ustawy o pomocy społecznej
Kryterium dochodowe do świadczeń ustawy o pomocy społecznej
Anonimizacja dokumentów a Prezes UODO
Zasiłek pogrzebowy 2025 – ile wynosi, komu przysługuje?
