Stopnie niepełnosprawności – jakie są i przywileje z nich wynikające

Co oznaczają poszczególne stopnie niepełnosprawności i jak można je uzyskać w ramach orzeczenia? Warto to wiedzieć, bo w przypadku pogorszenia stanu zdrowia można się postarać o ich przyznanie. Co zapewniają? Przede wszystkim wsparcie w codziennym życiu i funkcjonowaniu, ale nie tylko. Chcesz dowiedzieć się więcej? Przeczytaj artykuł.

Jakie są stopnie niepełnosprawności?

Niepełnosprawność może mieć różny stopień nasilenia, stąd też w polskim systemie prawnym wyodrębniono trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany oraz lekki.

Znaczny stopień niepełnosprawności

Najwyższy ze stopni niepełnosprawności to stopień znaczny. Zostaje on przyznany osobom, które mają bardzo duże ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu. Jest to równoznaczne z tym że:

• doszło do znaczącego naruszenia w obszarze sprawności organizmu,
• osoba nie jest zdolna do pracy albo może być aktywna zawodowo jedynie w przypadku pracy chronionej,
• potrzebuje długotrwałej albo stałej opieki i wsparcia ze strony innych osób, z uwagi na niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności nie mogą w sposób samodzielny zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych. Wymagają zatem pomocy w wielu podstawowych (codziennych) aktywnościach (np. przemieszczanie się, higiena, posiłki).

Umiarkowany stopień niepełnosprawności

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności także mierzą się z ograniczeniami w codziennym funkcjonowaniu. Ich sytuacja nie jest jednak aż tak trudna, jak to ma miejsce w przypadku niepełnosprawności znacznej. Do tej grupy zaliczane są osoby, które:

• nie są zdolne do pracy albo mogą ją wykonywać w ramach warunków pracy chronionej,
• wymagają czasowej albo częściowej pomocy podczas pełnienia poszczególnych ról społecznych.

Nie tak, jak ma to miejsce w przypadku stopnia znacznego, nie jest wówczas wymagane, żeby wszystkie kryteria zostały spełnione (wystarczy spełnienie jednego z nich). Zależnie od rodzaju niepełnosprawności, takie osoby mogą potrzebować pomocy w codziennym funkcjonowaniu (np. podczas użytkowania urządzeń wspomagających).

Lekki stopień niepełnosprawności

Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności wyróżniają pewne ograniczenia podczas codziennego funkcjonowania. One jednak nie potrzebują pomocy ani stałej opieki. Do tej kategorii kwalifikowane są osoby, które:

• posiadają w sposób istotny obniżoną zdolność do wykonywania pracy, w zestawieniu z osobami pełnosprawnymi o identycznych kwalifikacjach,
• wykazują ograniczenia w obszarze wypełniania ról społecznych; mogą one podlegać kompensacji za pośrednictwem właściwie dopasowanego sprzętu (np. wózek inwalidzki, aparat słuchowy).

Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą normalnie funkcjonować. Po prostu czasami wykazują zapotrzebowanie na różnego rodzaju udogodnienia (np. środki ortopedyczne).

Komu przysługuje stopień niepełnosprawności? Jak go uzyskać?

O orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może się starać każdy, kto:

• skończył 16 lat,
• ma naruszoną sprawność organizmu,
• poprzez swe ograniczenia: potrzebuje odpowiedniego dostosowania stanowiska pracy albo nie jest zdolny do wykonywania pracy zarobkowej; wymaga wsparcia albo opieki innych osób; ma problem z wykonywaniem codziennych czynności i wykazuje zapotrzebowanie na urządzenia, które ułatwiają właściwe funkcjonowanie.

Wniosek o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Wniosek o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności należy złożyć w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, tym właściwym z uwagi na:

• miejsce stałego pobytu,
• miejsce pobytu, gdy przebywa poza miejscem stałego pobytu powyżej dwóch miesięcy (np. dom pomocy społecznej, zakład karny, ośrodek wsparcia dla bezdomnych).

Do wniosku trzeba załączyć:

• odpis albo oryginał aktu urodzenia,
• dwa zdjęcia,
• zaświadczenie od lekarza na temat stanu zdrowia,
• inne dokumenty, które potwierdzą faktyczny stan zdrowia danej osoby (np. karty informacyjne ze szpitala, wyniki przeprowadzonych badań, opinia psychologiczno-pedagogiczna).

Kiedy wniosek, wraz z kompletem wymaganych dokumentów, zostanie już złożony, powiatowy zespół orzekający ustala termin komisji lekarskiej. Na nią trzeba zabrać wszystkie oryginały dokumentów. Komisja poddaje ocenie stan zdrowia osoby, która stara się o uzyskanie orzeczenia i decyduje w tego rodzaju kwestiach jak:

• czy określona osoba spełnia kryteria, jakie obowiązują w przypadku niepełnosprawności,
• jaki jest jej stopień niepełnosprawności,
• czy orzeczenie będzie czasowe, czy też stałe.

Jakie przywileje wynikają ze stopni niepełnosprawności?

Lekki stopień niepełnosprawności umożliwia skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej. Do tego jeszcze dochodzi możliwość ubiegania się o dofinansowanie w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Można je przeznaczyć na usunięcie barier architektonicznych w domu albo w mieszkaniu. Ponadto uzyskuje się wtedy ulgę komunikacyjną. Oprócz tego można wówczas korzystać ze specjalnych warunków zatrudnienia.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności także gwarantuje ulgę rehabilitacyjną. Do tego jeszcze dochodzą zniżki podczas wyrabiania paszportu. Posiadanie umiarkowanego orzeczenia o niepełnosprawności umożliwia otrzymanie zasiłku pielęgnacyjnego (gdy niepełnosprawność powstała do 21 roku życia). Do tego dochodzi jeszcze karta parkingowa (mogą z niej skorzystać osoby z chorobami neurologicznymi, wzroku, krążenia, układu oddechowego albo upośledzenia narządu ruchu) i dofinansowanie, które pochodzi ze środków PFRON (np. na zaopatrzenie się w potrzebny sprzęt ortopedyczny). Oprócz tego zyskuje się wówczas prawo do specjalnych warunków zatrudnienia (np. dodatkowe przerwy, skrócony czas pracy).

Znaczny stopień niepełnosprawności umożliwia skorzystanie z jednego z niżej wskazanych świadczeń:

• zasiłek pielęgnacyjny,
• dodatek pielęgnacyjny.

Oprócz tego osobie z tym stopniem niepełnosprawności przysługuje także:

• karta parkingowa,
• dofinansowanie ze środków PFRON,
• specjalne warunki zatrudnienia (np. dodatkowy urlop, skrócony czas pracy, prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia),
• zniżka na usługi telekomunikacyjne,
• zniżki w komunikacji (PKS i PKP),
• ulga rehabilitacyjna,
• zwolnienie z abonamentu na radio i telewizję,
• zniżki w komunikacji miejskiej.

Symbole stopni niepełnosprawności

Jeden z podstawowych elementów stopnia niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności to symbol przyczyny niepełnosprawności. Tego rodzaju symbol może mieć następujące oznaczenie:

01-U – upośledzenie umysłowe,

02-P – choroby psychiczne,

03-L – zaburzenia mowy, głosu i choroby słuchu,

04-O – choroby narządu wzroku,

05-R – upośledzenie narządu ruchu,

06-E – epilepsja,

07-S – choroby układu oddechowego i krążenia,

08-T – choroby układu pokarmowego,

09-M – choroby układu moczowo-płciowego,

10-N – choroby neurologiczne,

11-I – inne, w tym schorzenia: metaboliczne, endokrynologiczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby odzwierzęce i zakaźne, choroby układu krwiotwórczego,

12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Symbol przyczyny niepełnosprawności zamieszczony w orzeczeniu wskazuje na rozpoznanie choroby albo uszkodzenia ciała, które (bez względu na przyczynę) wywołuje zaburzenia w zakresie funkcjonowania organizmu i ograniczenia podczas realizowania aktywności społecznej oraz codziennych czynności danej osoby.

Komentarze Stopnie niepełnosprawności – jakie są i przywileje z nich wynikające (0)

      2 + 2 = ?