Powstanie Warszawskie 65. Rocznica

Powstanie Warszawskie. Jest to wciąż ważna data nie tylko dla mieszkańców Warszawy. W tym roku obchodzimy kolejną rocznicę tego istotnego dla historii naszej ojczyzny wydarzenia.

Godzina "W"

Rozpoczęcie powstania w Warszawie komendant Okręgu Warszawskiego AK wyznaczył na godz. 17. Jednak pierwsze potyczki z niemiecką armią okupacyjną rozpoczęły się tego dnia znacznie wcześniej: pierwsze starcie miało miejsce na Żoliborzu już o godzinie 13: 50 (przyjmuje się, że człowiekiem, który "rozpoczął Powstanie Warszawskie" był kpr. pchor. "Marek Świda" – Zdzisław Sierpiński, żołnierz plutonu 226. z 9. Kompanii Dywersji Bojowej "Żniwiarz"). Również w Śródmieściu i na Woli walkę rozpoczęto przed wyznaczonym czasem – około godz. 16:30. Powstanie Warszawskie trwało 63 dni.

Powstanie Warszawskie zorganizowano w ramach Akcji Burza, polegającej na działaniach zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego przeciw niemieckim okupantom na terenach należących do II Rzeczypospolitej bezpośrednio przed wkraczeniem na te tereny Armii Czerwonej. Rozkaz do rozpoczęcia akcji wydał w listopadzie 1943 Komendant Główny AK, gen. Tadeusz Komorowski. 26 października 1944, Komendant Główny AK gen. Leopold Okulicki wydał rozkaz jej zakończenia.

Ciekawą i wciąż żywą pamiątką powstańczej Warszawy jest melodia Marsz Mokotowa, którą od wielu lat, każdego dnia o godzinie 17 wybijają kuranty wieży "Domku Gotyckiego", stojącej przy ulicy Puławskiej 59, pełniącej niegdyś funkcję rogatek miasta.

Ludność stolicy w okresie Powstania Warszawskiego

W pierwszych dniach po wybuchu walk w rękach powstańców znalazło się prawie całe Śródmieście, część Żoliborza, Woli, Mokotowa, Czerniakowa i Powiśla, fragmenty Ochoty, Sielec i Sadyby. Na terenach opanowanych przez powstańców natychmiast ujawniły się i podjęły działalność polskie władze administracyjne, istniejące w ramach Polskiego Państwa Podziemnego. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb ludności powierzono komitetom domowym oraz rejonowym delegaturom Rządu. Podkreślić trzeba postawę licznych „społeczników”, których działaniu wielu zawdzięczało przeżycie: prowadzili oni „punkty gastronomiczne”, wydające posiłki, troszczyli się o bezdomnych, o dzieci. Setki takich bezimiennych bohaterów organizowało na przykład dostarczanie mleka dla noworodków, opiekowało się rannymi, starcami.

Zdaniem Normana Daviesa, wyrażonym w jego książce „Powstanie 44”, świat powinien złożyć hołd „niezrównanemu pokoleniu kobiet i mężczyzn, których oddanie sprawie wolności niewiele ma sobie równych”. Uważa on, że każdy, kto ceni sobie dzisiejszy wolny świat, ma wobec warszawiaków z 1944 roku wielki dług wdzięczności, ponieważ „dali oni cenny przykład wierności staromodnym wartościom – patriotyzmowi, altruizmowi, wytrwałości, poświęceniu i poczuciu obowiązku”, więcej …>

Ranek 31 sierpnia 1944, próba przebicia górą ze Starego Miasta do Śródmieścia. Udało się małej grupie z Kedywu KGAK przedrzeć się przez stanowiska niemieckie, udając Niemców. Kolumbowie – przebicie do Śródmieścia, film z 1970 roku, reżysera Janusza Morgensterna.

Kanał – film Andrzeja Wajdy
Kanal was the first film ever made about the Warsaw Uprising and brought director Andrzej Wajda to the attention of international audiences.
K//KKNNAL PART 1

Warszawa: Oficjalny serwis stolicy Polski

Muzeum Powstania Warszawskiego

inf. własna oraz wikipedia
oprac. ops.pl angoc