Konstytucja 3 maja 1791
Ustawa Rządowa uchwalona dnia 3 maja 1791 roku, regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów (Polski i Litwy). Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie ustawą zasadniczą regulującą ustrój nowożytnego państwa. Pierwszą na świecie była przyjęta cztery lata wcześniej Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Konstytucja 3 maja została ustanowiona ustawą rządową przyjętą tego dnia przez sejm. Została zaprojektowana w celu zlikwidowania obecnych od dawna wad systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jej złotej wolności. Konstytucja wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc najgorsze nadużycia pańszczyzny.
Konstytucja zniosła zgubne instytucje, takie jak liberum veto, miała wyprzeć istniejącą anarchię, popieraną przez część krajowych magnatów, na rzecz egalitarnej i demokratycznej monarchii konstytucyjnej.
Przewidziany przez Konstytucję ustrój można określić mianem konstytucyjnej monarchii stanowej. Granice pomiędzy istniejącymi wówczas stanami (szlachtą, mieszczaństwem i chłopami) miały w intencji jej twórców ulegać stopniowemu zatarciu.
Swoistym kompromisem była zasada tolerancji religijnej. Wprawdzie odstępstwo od katolicyzmu miało być nadal uznawane za przestępstwo, lecz poza tym wyjątkiem prześladowania religijne zostały zakazane. ( Przyjęte 200 lat wcześniej "Artykuły Henrykowskie" gwarantowały pełne równouprawnienie wyznaniowe i całkowitą wolność religijną – red. ops.pl )
Fenomen Konstytucji z roku 1791
Konstytucja 3 Maja była drugą na świecie (po Stanach Zjednoczonych) i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Zabezpieczała możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju. Nie dość, że pierwsza w Europie, to ustrój nowożytnego państwa wprowadziła bez krwawej rewolucji. Francuzi burzący Bastylię i Rosjanie wystrzałami z Patiomkina inaczej swą nowożytną państwowość tworzyli.
The Second Oldest Democratic Constitution in the World
The Constitution of May 3, 1791 is generally recognized as Europe\’s first modern codified national constitution, as well as the second-oldest national constitution in the world. [ wikipedia ]
Rękopis Konstytucji 3 Maja z 1791 roku
Konstytucja 3 Maja – Ustawa rządowa, wydanie drukowane z roku 1791
Obecnie na terytorium Polski obowiązuje
Konstytucja z dnia 2 kwietnia 1997 r.
więcej na ten temat w serwisie ops.pl
źródło: Internet oraz www.polska.pl
oprac. ops.pl angoc
Komentarze (0)
Kserowanie dowodu osobistego – UODO radzi. Czy wypożyczalnie mają do tego prawo?
„Samorząd dla Rodziny” – trwają prace nad ustawą
Od 1 lutego można już składać wnioski o 500+
„Pokonać bezdomność. Program pomocy osobom bezdomnym”
