Nienależnie pobrane świadczenie wychowawcze
Ustawa o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (dalej cyt. jako p.p.w.d.) przewiduje przypadki, w których wypłacone świadczenie wychowawcze jest nienależnie pobrane. Zgodnie z treścią art. 25 ust. 2 p.p.w.d. nienależnie pobrane świadczenia wychowawcze to:
1) świadczenia wychowawcze wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczenia wychowawczego albo wstrzymanie wypłaty świadczenia wychowawczego, jeżeli osoba pobierająca to świadczenie była pouczona o braku prawa do jego pobierania;
2) świadczenie wychowawcze przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą to świadczenie;
3) świadczenie wychowawcze wypłacone w przypadku, o którym mowa w art. 16 ust. 6 (tj. w przypadku gdy marszałek województwa w sytuacji ustali, że mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego), za okres od dnia, w którym osoba stała się uprawniona do świadczeń na rodzinę w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, do dnia wydania decyzji o uchyleniu decyzji przyznającej świadczenie wychowawcze;
4) świadczenie wychowawcze przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenie wychowawcze przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania i osobie odmówiono prawa do świadczenia wychowawczego;
5) świadczenie wychowawcze wypłacone osobie innej niż osoba, która została wskazana w decyzji przyznającej świadczenie wychowawcze, z przyczyn niezależnych od organu, który wydał tę decyzję.
Od kwot nienależnie pobranego świadczenia wychowawczego wskazanych w pkt 1-3 i 5 naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 25 ust. 3 p.p.w.d.).
Nienależnie pobrane świadczenia wychowawcze ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat, licząc od dnia, w którym decyzja o ustaleniu i zwrocie nienależnie pobranego świadczenia wychowawczego stała się ostateczna (art. 25 ust. 4 p.p.w.d.). W/w decyzja nie jest wydawana, jeżeli od terminu jego pobrania upłynęło więcej niż 10 lat (art. 25 ust. 6 p.p.w.d.). Ponadto kwoty nienależnie pobranego świadczenia wychowawczego łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie ustalone ostateczną decyzją podlegają potrąceniu z wypłacanego świadczenia wychowawczego, wypłacanych świadczeń rodzinnych oraz wypłacanych zasiłków dla opiekunów (art. 25 ust. 7 p.p.w.d.), jeżeli osoba uprawniona pobiera w/w świadczenie. W przypadku nienależnie pobranych świadczeń wychowawczych podlegają one egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 25 ust. 8 p.p.w.d.).