Utrudnianie przez wnioskodawcę przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego
Po złożeniu przez osobę lub rodzinę wniosku o udzielenie pomocy społecznej pracownik socjalny ma obowiązek w ciągu 14 przeprowadzić rodzinny wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania lub pobytu wnioskodawcy. W sprawach pilnych termin przeprowadzenia wywiadu wynosi 2 dni.
Zdarzają się sytuacje, że pracownik socjalny pomimo kilku prób nie może zastać wnioskodawcy w domu. Występuje wówczas problem z ustaleniem sytuacji bytowej osoby lub rodziny. Wywiad środowiskowy jest niezbędny, aby poznać sytuację rodzinną, zawodową, mieszkaniową i zdrowotną wnioskodawcy.
Według Ustawy o pomocy społecznej decyzję o przyznaniu lub odmowie pomocy społecznej wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego. Brak możliwości przeprowadzenia przez pracownika rodzinnego wywiadu środowiskowego powoduje więc, że sytuacja bytowa wnioskodawcy jest nieznana, nie można wówczas podjąć żadnej decyzji w sprawie przyznania świadczenia z pomocy społecznej, ponieważ nie można ustalić faktu występowania przesłanek do udzielenia pomocy oraz spełnienia kryterium dochodowego.
Ośrodek Pomocy Społecznej może w takim wypadku wystawić wnioskodawcy pismo zawierające prośbę o stawienie się do organu w celu ustalenia terminu przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego. Jeżeli wnioskodawca stawia się w Ośrodku, ustala z pracownikiem socjalnym termin przeprowadzenia wywiadu, po czym w ustalonym terminie jest obecny w domu i pracownik socjalny ma możliwość ustalenia jego sytuacji bytowej, to po spełnieniu przesłanek i kryterium dochodowego z Ustawy o pomocy społecznej – może otrzymać pomoc społeczną.
Jeżeli natomiast wnioskodawca pomimo wspólnych ustaleń w sprawie terminu przeprowadzenia wywiadu jest w domu nieobecny, wówczas organ może uznać, że strona nie przejawia chęci współpracy z pracownikiem socjalnym w celu rozwiązania swojej trudnej sytuacji życiowej. Brak współpracy może skutkować wydaniem przez Ośrodek Pomocy Społecznej decyzji o odmowie przyznania świadczenia z pomocy społecznej.