Dodatek do renty socjalnej – dla kogo i ile wynosi?

Już za kilka miesięcy (od maja 2025 r.) niektórzy z polskich emerytów otrzymają dodatek do renty socjalnej. Komu przysługuje i jakie trzeba spełnić obligatoryjne warunki, żeby móc go otrzymać? Koniecznie sprawdź, bo być może również i ty możesz uzyskać tego rodzaju wsparcie o charakterze finansowym.

Co to jest dodatek do renty socjalnej?

1 stycznia 2025 roku zostało wprowadzone nowe świadczenie – dodatek dopełniający do renty socjalnej. To świadczenie ma poprawić sytuację ekonomiczną tych wszystkich osób, które mierzą się z całkowitą niezdolnością do pracy i samodzielnej egzystencji. Wprowadzenie dodatku do renty socjalnej ma również na celu zagwarantowanie godnych warunków życia i doprowadzenie do ograniczenia nierówności o charakterze dochodowym, w odniesieniu do jego beneficjentów.

Ile wynosi dodatek do renty socjalnej?

Początkowo dodatek do renty socjalnej wynosił 2520 zł. Suma ta została jednak zwaloryzowana i od 1 marca 2025 roku jest to 2610,72 zł.

Warto wiedzieć, że od dodatku dopełniającego Zakład Ubezpieczeń Społecznych odlicza:

zaliczkę na podatek dochodowy,
składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto ten dodatek podlega postępowaniu egzekucyjnemu oraz potrąceniom, na mocy identycznych zasad, jak to ma miejsce w przypadku renty socjalnej. Zakład ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do tego, żeby go zawiesić albo obniżyć. Może do tego dojść, gdy osoba do niego uprawniona zacznie prowadzić działalność gospodarczą albo pracować (bez względu na rodzaj zawartej umowy).

Dodatek ten zostanie wypłacony:

w pełnej wysokości – gdy suma pobieranej renty socjalnej razem z rentą rodzinną nie przekroczy 300% najniższej renty, jaka jest przyznawana z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
w obniżonej kwocie – gdy suma pobieranej renty rodzinnej razem z rentą socjalną przekroczy pułap 300% najniższej renty, jaka jest przyznawana z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Kiedy ZUS zacznie wypłacać dodatek do renty socjalnej?

Ustawa zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2025 roku, ale pierwsze wypłaty dodatku do renty socjalnej będą dokonywane dopiero od maja 2025 roku (w tym wypadku ma zastosowanie termin wypłacania rent socjalnych).

Co ważne, to świadczenie będzie wypłacane z wyrównaniem. Jeśli dodatek uzyska się bez konieczności składania wniosku – Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci beneficjentowi wyrównanie od pierwszego stycznia 2025 roku. W przypadku osób, które będą mieć orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji po 1 stycznia, dodatek do renty socjalnej będzie im się należał od miesiąca, w którym spełnią wszystkie warunki, jakie obowiązują do jego uzyskania. Wtedy najwcześniejszy termin wypłaty to miesiąc, w którym był składany wniosek.

Komu się należy dodatek do renty socjalnej?

Dodatek do renty socjalnej od 1 stycznia 2025 r. należy się osobom uprawnionym do renty socjalnej. Tym z nich, które:

nie są zdolnej do samodzielnej egzystencji,
są całkowicie niezdolne do pracy.

Wszystko o dodatku do renty socjalnej / Pixabay

Dodatek do renty socjalnej a 500+ dla osób niesamodzielnych

Dodatek dopełniający wpływa na wysokość i prawo do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. W praktyce wygląda to w ten sposób, że otrzymanie dodatku do renty socjalnej doprowadza do wstrzymania wypłacania świadczenia uzupełniającego (tzw. 500+ dla osób niesamodzielnych).

Utrata prawa do jednego ze świadczeń

Osoby, które mają przyznaną rentę socjalną i świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, utracą uprawnienie do tego ostatniego w chwili nabycia prawa do dodatku dopełniającego do renty socjalnej. Prawa do świadczenia o charakterze uzupełniającym jest uzależnione między innymi od łącznej sumy przyznanych świadczeń rentowo-emerytalnych, od 1 stycznia 2025 r. także i od dodatku uzupełniającego.

Osoby, które mają uprawnienia równocześnie do renty socjalnej oraz rodzinnej, i gdy pobierają oba te rodzaje świadczeń, ich łączna wartość nie może być wyższa nić 300% kwoty najniższej renty, która jest przyznawana z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od 1 marca 2024 roku jest to 5636,73 zł. W sytuacji, gdy suma renty rodzinnej i renty socjalnej jest wyższa od tej kwoty, wysokość renty socjalnej podlega obniżeniu. W żadnym jednak wypadku nie może być ona niższa od 10% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (czyli od 187,89 zł).

W sytuacji, gdy dana osoba posiada uprawnienie do dodatku do renty socjalnej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci go w pełnej kwocie, gdy suma renty rodzinnej z rentą socjalną nie będzie wyższa niż 5636,73 zł. Gdy jednak dojdzie do przekroczenia tego granicznego progu, wówczas dodatek ten będzie wypłacany w obniżonym zakresie (ostateczna suma zostanie ustalona w sposób proporcjonalny do obniżonej renty socjalnej).

Szczegółowe wytyczne z zakresu ustalania prawa oraz obliczania wysokości dodatku do renty socjalnej można otrzymać w placówkach Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto zamieszczono je także na stronie internetowej ZUS.

Wniosek o dodatek do renty socjalnej

Wnioski o dodatek do renty socjalnej powinny złożyć osoby, które mają prawo do renty socjalnej, ale do 1 stycznia 2025 roku nie posiadały jeszcze orzeczenia o całkowitej niezdolności do samodzielnej egzystencji. Wówczas trzeba wypełnić formularz EDD-SOC. Od 1 stycznia tego roku jest on udostępniony w każdej placówce Zakładu ubezpieczeń Społecznych (i na jej stronie internetowej).

Ustawa opisuje w sposób szczegółowy, co musi znaleźć się we wniosku o dodatek do renty socjalnej. Wśród obligatoryjnych elementów znalazły się:

dane osoby, która aplikuje o dodatek dopełniający: nazwisko oraz imię, numer pesel, data urodzenia, seria i numer dowodu osobistego, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca pobytu albo ostatniego miejsca zamieszkania (dotyczy osób, które nie mają adresu zamieszkania); do tego dochodzi jeszcze adres do korespondencji (tylko wtedy, gdy jest inny niż adres zamieszkania),
podpis osoby, która aplikuje o dodatek (albo jej pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego).

Wniosek o ten dodatek powinien oprócz tego zostać uzupełniony o następujące dokumenty:

zaświadczenie o stanie zdrowia (musi zostać wystawione przez lekarza leczącego daną osobę; nie wcześniej niż na miesiąc przed datą składania wniosku),
kompletna dokumentacja medyczna z dotychczasowego przebiegu leczenia.

Więcej informacji o innych dodatkach i świadczeniach znajdziesz w dziale PORADY!