Świadczenie wspierające – wniosek, kto może otrzymać, jak uzyskać, ile wynosi?

Świadczenie wspierające to forma wsparcia dedykowana dla osób z niepełnosprawnościami i dla ich rodzin. Jego uzyskanie to procedura złożona, wymagająca spełnienia określonych warunków (bez kryterium finansowego). Chcesz sprawdzić jakich i czy też się kwalifikujesz na tego rodzaju wsparcie finansowe ze strony państwa? Przeczytaj nasz artykuł, a wszystkiego się dowiesz.

Czym jest świadczenie wspierające?

W 2024 roku wprowadzono nowy rodzaj świadczenia, które zostało dedykowane dla osób niepełnosprawnych (tych z największą potrzebą wsparcia). To tzw. świadczenie wspierające. Trafia ono bezpośrednio do osoby niepełnosprawnej, a nie do jej opiekuna.

Cel, jaki przyświeca świadczeniu wspierającemu, to zagwarantowanie osobom z niepełnosprawnościami pomocy, w zakresie częściowego pokrycia wydatków, które są skorelowane z zaspokajaniem ich szczególnych potrzeb życiowych.

Świadczenie wspierające jest:

kompatybilne z rentą socjalną – oba rodzaje świadczeń można pobierać w tym samym czasie,
niezależne od uzyskiwanych dochodów – wysokość tej formy wsparcia finansowego nie jest uzależniona od dochodów osoby niepełnosprawnej,
zwolnione z podatku dochodowego,
wolne od egzekucji komorniczej – komornik nie może go zająć,
niewliczane do dochodu – nie jest uwzględniane podczas obliczania wysokości innych świadczeń ze środków o pochodzeniu publicznym,
przyznawane na mocy decyzji, która ustala poziom potrzeby wsparcia,
realizowane poprzez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Zachęcamy również do przeczytania naszego artykułu o świadczeniu rehabilitacyjnym.

Dla kogo jest świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające mogą uzyskać osoby, które:

mają ukończone 18 lat,
mają obywatelstwo polskie bądź też Unii Europejskiej albo Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – legalnie przebywają na terytorium Polski i mają dostęp do rynku pracy,
mieszkają w Polsce,
uzyskały decyzję WZON (poziom wsparcia musi zostać ustalony na odpowiednio wysokim poziomie punktów).

To świadczenie dedykowane dla osób, które mają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia (od 70 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia). Poziom potrzeby wsparcia ustalany jest w sposób punktowy. Tego rodzaju decyzja jest wydawana przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Ustawa o świadczeniu wspierającym zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2024 roku. Wówczas kwalifikowały się do niego osoby z niepełnosprawnościami z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia (przedział punktowy: 87-100 punktów). Od 1 stycznia 2025 roku ten prób uległ obniżeniu. Tym samym to świadczenie stało się dostępne dla osób z poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 punktów. Od 1 stycznia 2026 roku będą z niego mogły skorzystać osoby z niepełnosprawnościami z poziomem potrzeby wsparcia od 70 do 77 punktów.

Kto się nie kwalifikuje do świadczenia wspierającego?

Osoby, które znajdują się w specjalistycznych placówkach leczniczych, już mają zagwarantowaną właściwą opiekę, stąd też nie potrzebują dodatkowego wsparcia. Do specjalistycznych placówek leczniczych zaliczone zostały:

zakład opiekuńczo-leczniczy,
rodzinny dom pomocy,
zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy,
placówka, która zapewnia całodobową opiekę osobom, które są niepełnosprawne, w podeszłym wieku albo przewlekle chore.

Cel takiego wyłączenia to zagwarantowanie, że świadczenie wspierające faktycznie trafi do osób, które go potrzebują.

Ile wynosi świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające przysługuje miesięcznie w wysokości:

220% renty socjalnej – gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia ta potrzeba została ustalona w przedziale punktowym 95-105 punktów (w skali potrzeby wsparcia),
180% renty socjalnej – gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia ta potrzeba została ustalona w przedziale punktowym 90-94 punktów,
120% renty socjalnej – gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia ta potrzeba została ustalona w przedziale punktowym 85-89 punktów,
80% renty socjalnej – gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia ta potrzeba została ustalona w przedziale punktowym 80-84 punktów,
60% renty socjalnej – gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia ta potrzeba została ustalona w przedziale punktowym 75-79 punktów,
40% renty socjalnej – gdy w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia ta potrzeba została ustalona w przedziale punktowym 70-74 punktów.

Starszy człowiek na wózku inwalidzkim – informacje o świadczeniu wspierającym

Jak uzyskać świadczenie wspierające?

Żeby uzyskać świadczenie wspierające, trzeba spełnić określone warunki. Najważniejsze z kryteriów to zdobycie decyzji ustalającej poziom wsparcia. Wniosek o decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia powinien zostać złożony w wojewódzkim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Dopiero gdy się ją otrzyma, można złożyć wniosek o świadczenie wspierające do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Na złożenie tego rodzaju wniosku ma się trzy miesiące, a zaczyna się je liczyć od daty, gdy decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia stała się ostateczna. Tak samo to wygląda wtedy, gdy świadczenie zostaje przyznane z wyrównaniem.

Wniosek o świadczenie wspierające

W trakcie składania wniosku o świadczenie wspierające potrzebne będą następujące dokumenty:

numer decyzji WZON odnoszącej się do poziomu potrzeby wsparcia,
kwestionariusz samooceny,
kopia orzeczenia o niepełnosprawności,
dokument, który potwierdzi status opiekuna,
upoważnienie do reprezentowania osoby z niepełnosprawnością.

Przed złożeniem wniosku trzeba przygotować:

dane osoby z niepełnosprawnością, której dotyczy wniosek (np. nr PESEL),
dokument, który potwierdzi datę urodzenia, gdy osoba z niepełnosprawnością nie posiada numeru PESEL,
pełnomocnictwo, gdy wniosek zostanie złożony w imieniu osoby z niepełnosprawnością.

Warto sporządzić skany wszystkich wspomnianych wyżej dokumentów, bo wniosek wymaga ich dodania w formacie JPG, PDF albo PNG.

Jak wygląda wniosek o świadczenie wspierające? Wzór

Wzór wniosku o świadczenie wspierające nie istnieje. Stanowi to następstwo tego, że składa się go do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych drogą elektroniczną. Trzeba skorzystać z kreatora, który został udostępniony na PUE ZUS oraz Emp@tia. Żeby stało się to możliwe, trzeba pozyskać dostęp i zalogować się do systemu. Kolejny krok to wybranie właściwego wniosku i wypełnienie wszystkich wymaganych pól.

Skąd wziąć wniosek o świadczenie wspierające?

Na portalu PUE ZUS przygotowano kreator wniosku o świadczenie wspierające (SWN). Zamieszczono tam także kreatory wniosków, które dotyczą członków rodziny albo opiekuna (USW). Prowadzą one po kolei przez etap uzupełniania poszczególnych rubryk wniosków.

Gdzie składać wniosek o świadczenie wspierające?

Gdy już się pozyska decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, osoba niepełnosprawna może zacząć wnioskować o otrzymanie świadczenia wspierającego. Wówczas trzeba złożyć wniosek do ZUS-u o przyznanie tej formy wsparcia. Tego rodzaju pismo może zostać złożone na trzy różne sposoby, poprzez:

platformę PUE ZUS,
portal informacyjno-usługowy Emp@tia na stronie empatia.mrpips.gov.pl,
bankowość elektroniczną; wówczas należy skorzystać z opcji „Wyślij wniosek o świadczenie wspierające”. Trzeba jednak pamiętać o tym, że nie każdy bank ma w swojej ofercie taką usługę. Tym samym wcześniej trzeba zweryfikować, czy w konkretnej placówce zachodzi tego rodzaju możliwość.

Więcej przydatnych treści znajdziecie w dziale PORADY – zachęcamy do lektury.