Kto może zostać rodziną zastępczą?
Rodzina (małżonkowie) lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, którzy myślą o tym, aby zostać rodziną zastępczą, powinni udać się w pierwszej kolejności do organizatora rodzinnej pieczy zastępczej właściwego ze względu na ich miejsce zamieszkania (często są to też zespoły ds. rodzinnej pieczy zastępczej w Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie lub Miejskich Ośrodkach Pomocy Rodzinie). To tam można uzyskać informacje odnośnie warunków, jakie należy spełnić, aby zostać rodziną zastępczą, a także na temat szkolenia dla kandydatów na rodziny zastępcze.
Jakie zatem warunki należy spełnić, aby zostać rodziną zastępczą? Należy przede wszystkim dawać rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej (tzn. że nasza postawa, motywacja, sposób życia dają gwarancję prawidłowego sprawowania pieczy), posiadać pełnię władzy rodzicielskiej (tzn. osoba nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej ograniczona ani zawieszona); wypełniać obowiązek alimentacyjny (w przypadku gdy taki obowiązek został nałożony), a także posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
Ponadto pełnienie funkcji rodziny zastępczej może zostać powierzone osobom, które przebywają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, a także zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb.
Ważny jest również stan zdrowia osoby ubiegającej się o pełnienie funkcji rodziny zastępczej, przede wszystkim w kontekście tego, czy jest zdolna do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem (należy przedstawić zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej). Jednocześnie organizator rodzinnej pieczy zastępczej jest zobowiązany do zapewnienia badań psychologicznych kandydatom do pełnienia funkcji rodziny zastępczej (psycholog wystawia na podstawie badań opinię o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej).
Osoby, które były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo, nie mogą zgodnie z obowiązującymi przepisami pełnić funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej.
Jeśli chodzi o rodzinę zastępczą niezawodową, wymogiem jest również, aby jedna z osób tworzących tę rodzinę posiadała stałe źródło dochodów.
Osoby, które chcą zostać rodziną zastępczą, muszą odbyć szkolenie przygotowujące do pełnienia tej funkcji. Szkolenie podstawowe (dla wszystkim typów rodzin) obejmuje 60 godzin zajęć, w tym 10 godzin praktyk w zawodowej rodzinie zastępczej (wskazanej przez organizatora szkolenia). Natomiast w przypadku rodzin zastępczych zawodowych zakres szkolenia jest szerszy i obejmuje dodatkowe godziny zajęć. Szkolenia dla kandydatów na rodziny zastępcze odbywają się w miejscu, w którym siedzibę ma organizator rodzinnej pieczy zastępczej lub w ośrodku adopcyjnym.
