Niealimentacja a utrata prawa jazdy

Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2016 r. poz. 169), cytowana dalej jako u.p.o.u.a., określa szereg czynności, jakie podejmuje wobec dłużnika organ właściwy wierzyciela oraz organ właściwy dłużnika.

Przyznanie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego wiąże się z koniecznością wystąpienie przez organ właściwy wierzyciela do organu właściwego dłużnika z wnioskiem o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego (art. 3 ust. 5 u.p.o.u.a.). Wskazany organ jest zobligowany do podjęcia szeregu czynności wobec dłużnika alimentacyjnego. Zgodnie z art. 5 ust. 3 u.p.o.u.a. w przypadku, gdy w/w dłużnik uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówił:
1) złożenia oświadczenia majątkowego,
2) zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy,
3) bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych
– organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.

Decyzji we wskazanym zakresie nie wydaje się wobec dłużnika alimentacyjnego, który przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów (art. 5 ust. 3a u.p.o.u.a.).

Jeżeli w toku przedmiotowego postępowania organ ustali, że dłużnik w okresie ostatnich 6 miesięcy nie wywiązał się w każdym miesiącu z zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów, wydaje decyzję o uznaniu dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Jeżeli w/w decyzja stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika:
1) składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) oraz
2) po uzyskaniu z centralnej ewidencji kierowców informacji, że dłużnik alimentacyjny posiada uprawnienie do kierowania pojazdami, kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego wraz z odpisem tej decyzji (art. 5 ust. 3b u.p.o.u.a.).

Starosta na podstawie w/w wniosku wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy (art. 5 ust. 5 u.p.o.u.a.).

Ustawodawca poza procedurą zatrzymania prawa jazdy przewidział również procedurę jego zwrotu. Uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy następuje na wniosek organu właściwego dłużnika, skierowanego do starosty, gdy:
1) ustanie przyczyna zatrzymania prawa jazdy (tj. dłużnik umożliwi przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego; złoży oświadczenie majątkowe; zarejestruje się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący prac, przyjmie propozycję odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych), oraz dłużnik alimentacyjny przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej. niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów lub
2) nastąpi utrata statusu dłużnika alimentacyjnego (art. 5 ust. 6 u.p.o.u.a.).

Co warto podkreślić, zarówno od decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, jak i od decyzji starosty o utracie prawa jazdy stronie przysługuje odwołanie. Wniesienie przez stronę odwołania od decyzji o uznaniu dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych wstrzymuje jej wykonanie. Tym samym organ nie może złożyć wniosku o zatrzymanie prawa jazdy oraz wniosku o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, do czasu wydania decyzji, o której mowa w art. 138 Kodeksu postępowania administracyjnego.