Organizacja, tryb przeprowadzania kontroli i sprawowania nadzoru w pomocy społecznej
Tematyka nadzoru i kontroli uwzględniona została w Ustawie o pomocy społecznej w dziale III. W art. 22 pkt. od 8 do 10 w/w Ustawy można znaleźć informacje o sposobie realizacji przez wojewodę jego zadań o charakterze nadzorczym i kontrolnym w pomocy społecznej.
Jak wynika z informacji w niej zawartych, wojewoda odpowiada za zadania kontroli i nadzoru w pomocy społecznej. Może on swoje czynności wykonywać wobec m.in.: placówek, które zapewniają całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym, w podeszłym wieku.
Podczas przeprowadzania kontroli i nadzoru w/w może zażądać wszystkich informacji potrzebnych do wykonania w/w czynności, przeprowadzenia oględzin obiektów, wzywania i przesłuchiwania świadków, żądania od pracowników jednostki udzielenia informacji w zakresie przeprowadzanej kontroli.
Wojewoda do przeprowadzenia tych działań upoważnia zespół inspektorów (pracowników ds. kontroli i nadzoru w pomocy społecznej) składający się z co najmniej 2 osób.
Wojewoda nie jest jednak jedynym organem, który odpowiada za nadzór i kontrolę. Nadzorować i kontrolować jednostki pomocy społecznej mogą także organy gmin, powiatów, województw. Należy jednak podkreślić, że organy jednostek samorządu terytorialnego mogą kontrolować samorządowe jednostki organizacyjne pomocy społecznej.
Mówiąc o kontroli i nadzorze, należy wymienić ich rodzaje. Pierwszą z nich jest kontrola kompleksowa, która – jak sama nazwa wskazuje – obejmuje wszystkie sfery organizacji i funkcjonowania jednostki. Przeprowadzana jest ona nie rzadziej niż raz na 3 lata. Kolejnym typem jest kontrola problemowa, która dotyczy tylko wybranych obszarów działania jednostki. Kolejnym rodzajem kontroli jest kontrola doraźna, przeprowadzana w przypadku powzięcia informacji dotyczących nieprawidłowości. Może być ona przeprowadzona w każdym czasie. Ostatnim typem kontroli jest kontrola sprawdzająca, która odbywa się w celu sprawdzenia czy zalecenia pokontrolne respektowane są w danej jednostce.
O każdym typie kontroli, za wyjątkiem ostatniej, jednostka zostaje powiadomiona na 7 dni przed rozpoczęciem kontroli.
Kontrola odbywa się w obecności kierownika lub przez niego wyznaczonego pracownika. Różnica występuje w przypadku kontroli doraźnej, która może się odbyć w obecności pracownika tej jednostki.
Osoby przeprowadzające kontrolę spisują w protokole dane dotyczące przeprowadzonej kontroli. Jeśli podczas kontroli zostały wyłapane nieprawidłowości, wojewoda może wydać zalecenia pokontrolne.
W sytuacji niezastosowania się do zaleceń pokontrolnych wojewoda może czasowo lub na stałe cofnąć zezwolenie na prowadzenie placówki, przewidziane są także kary finansowe.