Świadczenia opiekuńcze – prawo do świadczeń, okres przysługiwania, wysokość
Zgodnie z Ustawą o świadczeniach rodzinnych do świadczeń opiekuńczych zaliczamy:
– zasiłek pielęgnacyjny;
– specjalny zasiłek opiekuńczy;
– świadczenia pielęgnacyjne.
Jeśli osoba jest niezdolna do samodzielnej egzystencji (jest to: dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności, osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16 r. ż., jeśli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub osoba, która ukończyła 75 lat, osoba niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym powyżej 16 r. ż. jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r. ż.), może zostać jej przyznany zasiłek pielęgnacyjny. Wysokość tego świadczenia wynosi 153 zł.
W przypadku osób, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, małżonków, jeśli zrezygnowali z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na rzecz sprawowania opieki nad osobą chorą, niepełnosprawną w stopniu znacznym albo posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami określonymi w art. 16a ust. 1 Ustayw o świadczeniach rodzinnych (tj. konieczności sprawowania stałej, długotrwałej opieki, pomocy nad osobą ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz stałej obecności opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji), może zostać przyznany specjalny zasiłek opiekuńczy. Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 520 zł miesięcznie. Otrzymanie go ograniczone jest kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, które nie powinno przekraczać kwoty 764 zł.
Ostatnim typem świadczeń opiekuńczych jest świadczenie pielęgnacyjne, które jest przyznawane w przypadku, kiedy następuje rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Osobami mogącymi się o nie ubiegać są: matka, ojciec, opiekun faktyczny dziecka, osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną, inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Obecnie (2016) wysokość świadczenia wynosi 1300 zł.
Okres obowiązywania tych świadczeń ustala się do czasu obowiązywania orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli zostało wydane na czas określony.
Nadmienić należy, że osoby chcące sprawować opiekę nad osobami najbliższymi nie pozostają bez wsparcia państwa w przypadku zrezygnowania z zatrudnienia. Ogranicza to też częściowo chęć osób zobowiązanych do alimentacji do oddawania osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji do Domów Pomocy Społecznej.