Dostępność systemu edukacji dla uczniów z niepełnosprawnością słuchu
W tym stanie rzeczy Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do właściwego Ministra o podjęcie działań mające na celu działania na rzecz zwiększenia dostępności systemu edukacji dla uczniów z niepełnosprawnością słuchu i uwzględnienie poniższych uwag.
RPO podkreśla, że dotychczasowa formuła zajęć z Polskiego Języka Migowego (PJM) jako rewalidacyjnych lub dodatkowych nie sprawdziła się. Kształcenie w w/w warunkach nie stwarza możliwości weryfikacji poziomu wiedzy uczniów.
W ocenie RPO koniecznym staje się przyjęcie PJM jako naturalnego sposobu komunikacji osób głuchych, jak również wdrożenie go do procesu nauczania. Taki stan rzeczy zdaje się mieć umocowanie w ustaleniach poczynionych w przywołanym jak wyżej raporcie NIK. Tym samym należałoby rozważyć włączenie PJM do podstawy programowej jako przedmiot. W ocenie RPO pozwoliłoby to na pozyskanie narzędzi do weryfikacji wiedzy i postępów w nauce.
W społeczeństwie pokutuje przekonanie wskazujące na to, że osoby głuche znają język polski, czego nie potwierdzają badania przeprowadzone w tym zakresie.
Taki stan rzeczy przekłada się na wyniki osiągane w nauce przez w/w uczniów. Średnie wyniki uczniów słabosłyszących i głuchych zdają się niższe niż średnie wyniki ogółu uczniów. Tym samym, jak podnosi RPO, przy analizie wyników matur i egzaminów ósmoklasistów należałoby wziąć pod uwagę zarówno wiedzę o danym przedmiocie, jak i poziom posługiwania się językiem, w którym został on przeprowadzony.
W ocenie RPO za konieczne należy „uznać wdrożenie dwujęzycznej edukacji osób z niepełnosprawnością słuchu. Dzięki temu możliwe będzie polepszenie dostępności edukacji dla tej grupy. Efektem powinna być możliwość efektywnego komunikowania się z nauczycielami, rodzicami czy rówieśnikami, jak również wyższe wyniki egzaminów w pisanym języku polskim.”
RPO nie umknęło wiele innych mankamentów związanych z procesem kształcenia wskazanej grupy uczniów.
Zapraszamy do zapoznania się z całością argumentacji NIK:
https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2023-04/Do_MEiN_dzieci_niepelnosprawnosc_sluchu_edukacja_17.04.2024.pdf