Dylematy etyczne pracy w pracy socjalnej i pomocy społecznej
Przez konflikt wartości rozumie się sytuację, w której określone wartości wykluczają się wzajemnie, a zatem zaistnienie jednej wartości wymaga poświęcenia innej.
Dylematy etyczne pojawiają się głównie podczas wykonywania pracy socjalnej, ponieważ wymaga ona ciągłego podejmowania decyzji i ponoszenia za nie odpowiedzialności. Ich podłożem jest konflikt norm i wartości, który pojawia się podczas interakcji z drugim człowiekiem.
Pracownik socjalny podejmując decyzje, ingeruje w życie innych osób, co niesie ze sobą ryzyko przekroczenia granic dopuszczalnego działania. Pracownik nigdy nie ma pewności, czy podejmuje właściwą decyzję. W zależności od sytuacji, problemu rodziny wymagane jest podjęcie odmiennej decyzji – pracownik musi wynaleźć wiele propozycji rozwiązania problemu, zanim zdecyduje się na, w jego opinii, najwłaściwszą. Dylemat pojawia się w sytuacji, kiedy pracownik zastanawia się jakie działanie podjąć: legalne czy skuteczne. Pracownik socjalny musi zdecydować, czy w określonej sytuacji podjąć działanie zgodne z przepisami prawa, które niekoniecznie będzie skuteczne, czy też takie, które przyniesie pożądane efekty.
Kolejnym dylematem pracownika socjalnego może być prawdomówność w stosunku do Klienta, a więc sytuacja, kiedy zastanawia się, co powinien powiedzieć petentowi, a czego nie.
Problematyczny jest fakt, iż pracownik socjalny jest z jednej strony urzędnikiem państwowym, z drugiej – niemalże obrońcą swojego Klienta. Z tego powodu powstaje konflikt: czy pozostać lojalnym wobec społeczeństwa, czy wobec Klienta.
Pracownik socjalny posiada szeroką wiedzę na temat rodziny czy osoby, z którą pracuje. Samo to generuje niekiedy dylemat w postaci chęci ukrycia bądź ujawnienia niektórych faktów związanych z sytuacją podopiecznych. Jeśli pracownik zdecyduje się ujawnić niektóre sytuacje z życia osoby lub rodziny, musi następnie zdecydować, komu może je przekazać (kierownikowi, psychologowi itp.).
Poważny dylemat pojawia się również na styku systemu wartości pracownika i systemu wartości wyznawanych przez Klienta.
Jak widać, dylematów, z którymi musi zmierzyć się pracownik socjalny, jest wiele. Powyższy tekst to jedynie ich zarys.
