Ubezwłasnowolnienie całkowite, częściowe chorej osoby
W przepisach prawa występują dwa rodzaje ubezwłasnowolnień: ubezwłasnowolnienie całkowite i częściowe. Ubezwłasnowolnienie całkowite (dotyczy osób powyżej 13 roku życia) pozbawia osobę całkowicie prawa do prowadzenia własnych spraw, natomiast ubezwłasnowolnienie częściowe stanowi pomoc w prowadzeniu jej spraw. Osoba ubezwłasnowolniona częściowo może podejmować czynności prawne za zgodą przedstawiciela ustawowego, w sprawach życia codziennego nie pyta go o zgodę, rozporządza też własnymi pieniędzmi.
Ubezwłasnowolnione mogą zostać osoby, które w wyniku posiadanej choroby – np. demencja, Alzheimer, niedorozwój umysłowy, zaburzenia psychiczne – nie potrafią samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, zarządzać własnymi sprawami osobistymi, majątkowymi, nie są świadome swoich działań.
Według Kodeksu postępowania cywilnego o ubezwłasnowolnienie mogą wystąpić: małżonek, krewny w linii prostej (rodzice, dziadkowie, dzieci), rodzeństwo, przedstawiciel ustawowy.
Osoba ubezwłasnowolniona częściowo ma przydzielanego kuratora, natomiast osoba ubezwłasnowolniona całkowicie ma przyznawanego opiekuna. Działania opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie podlegają nadzorowi sądowemu – opiekun raz w roku przedkłada do sądu sprawozdanie ze sprawowanej opieki.
Wniosek o ubezwłasnowolnienie należy złożyć do sądu okręgowego w miejscu zamieszkania osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona.
Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego do wniosku o ubezwłasnowolnienie należy załączyć: zaświadczenie lekarskie na temat zdrowia osoby, która ma zostać ubezwłasnowolniona, dowód uiszczenia opłaty, odpis aktu urodzenia osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, ksero dowodu osobistego, odpis aktu cywilnego wskazującego stopień pokrewieństwa pomiędzy wnioskodawcą a osobą, która będzie ubezwłasnowolniona, przedstawienie dokumentu poświadczającego stan cywilny, wskazanie nazwiska kuratora.
Należy zaznaczyć, że kto z niewłaściwych powodów występuje z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie osoby, podlega karze grzywny.
