Czy plan pracy asystenta rodziny powinien być spójny z kontraktem socjalnym pracownika socjalnego, jeśli pracują z tą samą rodziną?
Nie, plan pracy asystenta rodziny nie musi być spójny z kontraktem socjalnym.
Zagadnienie kontraktu socjalnego reguluje w głównej mierze art. 108 Ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. Kontrakt to pisemna umowa zawarta przez pracownika socjalnego z rodziną lub osobą ubiegającą się o pomoc. Jego celem jest albo przezwyciężenie trudnej sytuacji życiowej osoby lub rodziny albo wzmocnienie aktywności i samodzielności życiowej, zawodowej czy przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu danej osoby.
Natomiast asystent rodziny, pracując z rodziną, ma do wykonania inne czynności niż te, które określa kontrakt opisany w Ustawie o pomocy społecznej. Asystent w ramach pracy opartej na planie pracy ma skupić się na zadaniach opiekuńczo-wychowawczych, które stanowią deficyt rodziny.
Art. 15.1 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej określa, iż do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:
1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w
konsultacji z pracownikiem socjalnym, o którym mowa w art. 11 ust. 1;
2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy
zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku
umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu
umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
7) wspieranie aktywności społecznej rodzin;
8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu
kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
11) udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach
psychoedukacyjnych;
12) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa
dzieci i rodzin;
13) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
14) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
15) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku, i przekazywanie
tej oceny podmiotowi, o którym mowa w art. 17 ust. 1;
16) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
17) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
18) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami
pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz
dziecka i rodziny;
19) współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą.
Podsumowując, pracownik socjalny koncentruje się na innych działaniach niż asystent rodziny, aby polepszyć sytuację rodziny i pomóc jej w przezwyciężaniu trudnej sytuacji życiowej. Działania obu pracowników – zarówno kontrakt, jak i plan pracy – są pewnego rodzaju umowami zobowiązującymi obie strony do aktywności w podejmowaniu działań i odpowiedzialności za te działania.
